REGION: – MUZEUM REGIONALNE W RADOMSKU

1 października 1983		Delegacja XV Błękitnego Szczepu uczestniczyła w uroczystości odsłonięcia pomnika „Małego Powstańca” w Warszawie.
1-4 październik 1997		Odbyły się w mieście obchody z okazji 700-lecia sprowadzenia zakonu Franciszkanów do Radomska. Uroczystości rozpoczęła msza św. w intencji zmarłych ojców zakonników. Po niej na ulicach miasta pojawiło się wiele strojnych postaci odgrywających rolę możnowładztwa Wielkopolski i Małopolski, które w latach 1382 i 1384 debatowało w klasztorze nad losem opustoszałego tronu polskiego. Następnie młodzież z Zespołu Szkół Ekonomicznych i Drzewnych wystawiła na dziedzińcu klasztornym spektakl obrazujący wspomniane zjazdy. Pierwszy dzień obchodów przyniósł także otwarcie wystawy pt. „Motywy religijne w radomszczańskiej sztuce ludowej” w Muzeum Regionalnym. W kolejnych odbył się m.in. koncert organowy w wykonaniu prof. Leszka Wernera z Akademii Muzycznej w Krakowie, wykład dr Symeona Barcika pt. „Franciszkanie w Radomsku 1918-1996” oraz recytacja wierszy przez grupę literacką „Ponad”. Uroczystości zakończono sumą odprawioną przez ks. abp Stanisława Nowaka oraz odsłonięciem i poświęceniem tablicy pamiątkowej ufundowanej przez radomszczan.
3 październik 2010		W Jedlnie odsłonięto tablicę upamiętniającą postać ppłk Romana Rypsona, pilota WP, represjonowanego przez władze komunistyczne po II wojnie światowej, zamordowanego wyrokiem komunistycznego sądu w 1953 r.
4 października 1939		Stanisław Sojczyński powraca do Rzejowic i włącza się do miejscowej konspiracji w ramach Obwodu SZP., którym dowodzi jego były nauczyciel Aleksander Stasiński „Kruk”. Składa przysięgę i przyjmuje pseudonimy „Wojnar”, „Zbigniew”.
5 października 1919		Odbyły się pierwsze w niepodległej Polsce wybory do Rady Miejskiej. Stanowisko naczelne w Zarządzie miasta objął Walenty Starostecki jako burmistrz miasta.
6 października 1863		Oddział kawalerii powstańczej pod dowództwem płk Kajetana Słupskiego w sile 120 koni zaatakowały na wysokości wsi Wiewiec rosyjski oddział składający się z półtorej sotni Kozaków, szwadronu huzarów, 3 rot piechoty oraz 2 dział. Wojskiem carskim dowodził płk Tarasienko. Podczas walki oddziały posunęły się w stronę Krzywanic. Powstańcy uznali potyczkę za swoje zwycięstwo. Straty wyniosły 5 zabitych i 6 rannych, po stronie wroga ofiar miało być znacznie więcej. Do szpitala w Radomsku miało trafić 13 rannych żołnierzy, zaś w Krzywanicach pochowano 9 huzarów, 8 kozaków i 2 oficerów. Kilka dni później oddział Słupskiego walczył w Rudnikach z oddziałem carskim dowodzonym przez kpt. Wendorfa. W kolejnej bitwie w rejonie wsi Starce pułkownik został poturbowany przez konia, wskutek czego zdał dowództwo i opuścił oddział. Jego dalsze losy nie są znane. Kajetan Słupski we wcześniejszym okresie walczył pod dowództwem gen. Edmunda Taczanowskiego w Kaliskiem, brał udział w przegranej bitwie pod Kruszyną 29 sierpnia 1863 r.
6 października 1996		W toku uroczystej mszy św. na cmentarzu w Radomsku zostaje odsłonięty i poświęcony symboliczny Grób Poległych i Zamordowanych Żołnierzy KWP oraz Komendanta „Warszyca”.
8 października 2010		W ogrodzie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Radomsku posadzono młody dąb dla uhonorowania pamięci ofiary Zbrodni Katyńskiej – porucznika Stefana Bernarda Zagórowicza, urodzonego w Popielarni, nauczyciela szkoły powszechnej w Radomsku. Uroczystość odbyła się w ramach ogólnopolskiego programu „Katyń… ocalić od zapomnienia”.
9 października 1921		Urodził się Tadeusz Różewicz – poeta, dramatopisarz, prozaik. Jeden z największych przedstawicieli polskiej literatury XX w. W czasie II Wojny Światowej walczył w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej, a także redagował konspiracyjne czasopismo „Czyn Zbrojny”. Po wojnie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutował jeszcze przed wojną, w pismach dla młodzieży. Pierwszy zbiór jego poezji, „Niepokój” ukazał się w roku 1947. Stworzył swój własny styl i typ wiersza. Mimo że był laureatem licznych nagród literackich, Nagrodę Nike otrzymał dopiero w 2000 roku. Najważniejsze jego poezje i dramaty to: „Nasz starszy brat”, „Nic w płaszczu Prospera”, „Białe małżeństwo”, „Kartoteka”, „Kartoteka rozrzucona”, „Stara kobieta wysiaduje”, Matka odchodzi”. Zmarł 24 kwietnia 2014 r. we Wrocławiu, pochowano go na cmentarzu ewangelickim w Karpaczu.
9 października 1942		Hitlerowskie władze okupacyjne rozpoczęły likwidację getta w Radomsku. Całe rodziny grupowano na stadionie, który przed wojną służył dwóm klubom sportowym – polskiej „Koronie” i żydowskiemu „Hakoach”. Tego dnia ok. 5 tys. osób zmuszono do przemarszu ulicą Kościuszki na rampę kolejową, gdzie przez 24 godziny czekali pod gołym niebem na transport. Wszyscy zostali przewiezieni w wagonach towarowych do obozu zagłady w Treblince. Wobec przetłoczenia i braku powietrza wielu z nich zmarło w nieludzkich warunkach jeszcze przed dotarciem na miejsce.
12 października 1942		Odbył się drugi transport do obozu w Treblince, wywieziono ok. 9 tys. ludzi. Nie był to koniec istnienia getta, gdyż Niemcy utworzyli tzw. getto wtórne, gdzie umieścili ok. 4 tys. osób. Na początku stycznia 1943 r. odbyły się ostatnie deportacje do obozu zagłady. Na cmentarzu żydowskim hitlerowscy zbrodniarze rozstrzeliwali tych, którzy nie trafili do Treblinki. Zbrodnie te trwały do ostatnich dni wojny. Zagładę ludności żydowskiej w Radomsku przeżyła zaledwie garstka przedstawicieli tej społeczności.
14 października 1992		Sąd Wojewódzki w Łodzi unieważnia wyrok Wojskowego Sądu Rejonowego z 17 grudnia 1946 roku uznając działalność Warszyca a tym samym KWP za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.
15 października 1917		W celu uczczenia setnej rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki zorganizowano uroczystości z udziałem Polskiej Macieży Szkolnej, przedstawicieli korporacji, stronnictw politycznych i instytucji. Wypełniły je uroczystości religijne w kościele parafialnym, posadzenie drzewa wolności na Placu 3 – go Maja i umieszczenie tablicy pamiątkowej na murach kościoła franciszkańskiego.
17 października 1914		Urodził się w Częstochowie Ksawery Błasiak ps. „Albert”. Po ukończeniu wydziału kolejowego Instytutu Administracji Gospodarczej w Krakowie pracował jako urzędnik Polskich Kolei Państwowych. Służbę wojskową odbył w 50 PP w Kowlu, brał udział w wojnie obronnej we wrześniu 1939 r. Od 1943 r. należał do Armii Krajowej w Obwodzie Radomsko. Jako dowódca I plutonu 27 PP brał udział w wykonywaniu akcji „Burza” na terenie m.in. ziemi radomszczańskiej. Po demobilizacji oddziałów AK, która nastąpiła w styczniu 1945 r., ukrywał się przed nową władzą. W maju 1945 r. został członkiem baonu „Manewr”, który był zaczątkiem organizacji Konspiracyjne Wojsko Polskie. Od grudnia 1945 r. był I adiutantem komendanta Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”. Od stycznia do marca 1946 r. dowodził komendą powiatową KWP w Radomsku. Aresztowany przez UB 29 czerwca 1946 r. i sądzony w procesie dowództwa tej organizacji w Łodzi w dniach 9-16 grudnia. Skazany na karę śmierci i zamordowany 19 lutego 1947 r. Do dziś nie udało się ustalić miejsca jego pochówku.
17 października 1921		Radomsko gościło marszałka Józefa Piłsudskiego. Wodza Naczelnego a zarazem Naczelnika Państwa witały na dworcu władze wojskowe oraz cywilne. Piłsudski przejechał triumfalnie powozem do miasta przyjmując po drodze przedstawicieli rady miejskiej, duchowieństwa, gminy żydowskiej a także innych organizacji. Burmistrz Starostecki podejmował przy bramie powitalnej gościa chlebem i solą. Były przemowy, podziękowania, a także radosne okrzyki na cześć marszałka wśród licznie zgromadzonego tłumu. W godzinach popołudniowych w budynku ratusza odbyło się uroczyste posiedzenie rady miejskiej. Marszałkowi wręczono dyplom pierwszego honorowego obywatela miasta. Podczas przemówień podkreślano zasługi Piłsudskiego dla obronności i organizacji kraju po zakończonej I wojnie światowej. Wieczorem w „Kinemie” odbył się bankiet na cześć gościa, w którym wzięło udział kilkadziesiąt osób reprezentujących wszystkie stany społeczne miasta. Piłsudski opuścił Radomsko 20 października.
20 października 1915		Powstało pierwsze gimnazjum męskie, którym kierował legionista sierżant Stanisław Niemiec. Gimnazjum to przetrwało do 1931 roku.
21 października 1899		Powstało Radomszczańskie Towarzystwo Pożyczkowo – Oszczędnościowe. Radę Nadzorczą stanowili: Ignacy Górbski – prezes, Bronisław Rago, Karol Borucki i Jan Szwedowski.
23 października 1881		Powołano Ochotniczą Straż Ogniową w Radomsku. Założycielami organizacji byli: Kazimierz Soczołowski (prezes i gospodarz), Antoni Jamroziński (sekretarz), Feliks Fabiani (skarbnik), Julian Kulski (naczelnik), Dawid Főrster i M. Dobrzański. Początkowo w straży było 146 członków czynnych oraz 96 wspierających. Do 1902 r. straż brała udział w gaszeniu 46 pożarów. Na swoim wyposażeniu posiadała sikawki ręczne, beczki, drabiny, wóz rekwizytowy, drabinę mechaniczną a także mniejszy sprzęt. Ogłaszanie alarmu pożarowego odbywało się poprzez dźwięk dzwonków rozmieszczonych w mieście na słupach. W 1895 r. wybudowano okazałą remizę i ufundowano pierwszy sztandar. Warto zwrócić uwagę, że Ochotnicza Straż Pożarna zajmowała się również działalnością kulturalną. Prowadzono salę teatralno-kinową „Kinema”, wyświetlano filmy, odbywały się tam występy zespołów teatralnych. Organizacja cieszyła się poparciem mieszkańców miasta bez względu na pochodzenie czy wyznanie.
24 października 1843		Urodził się w Nowobiełgorodzie światowej sławy malarz Henryk Siemiradzki. Był synem Hipolita, oficera armii carskiej, oraz Michaliny z Pruszyńskich. Początkowo na życzenie ojca kształcił się na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Charkowskiego, by jednak po kilku latach oddać się zamiłowaniom malarskim. W 1871 r. ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Petersburgu uzyskując jednocześnie 6 letnie stypendium rządowe. Wyjechał do Monachium, a następnie do Rzymu, gdzie odnalazł swoją przystań do życia i pracy. W 1873 r. Siemiradzki ożenił się ze swoją 18 letnią kuzynką Marią z Pruszyńskich. Związek zaowocował czworgiem potomstwa. Twórczość malarska rozsławiła go na całą Europę, a jego samego uczyniła majętnym człowiekiem. W 1884 r. Siemiradzki zakupił dworek w Strzałkowie koło Radomska, gdzie przez wiele lat spędzał wakacje wraz z rodziną. Był członkiem wielu akademii europejskich. Tworzył prace monumentalne czerpiąc motywy z antyku. Swoje największe dzieło „Pochodnie Nerona” przekazał w 1879 r. jako dar dla krakowskiego Muzeum Narodowego.
28 październik 1885		Urodził się w Radziechowicach polski historyk, pedagog i działacz niepodległościowy Tadeusz Kupczyński. Był synem Tomasza, wójta Radziechowic i Michaliny ze Szremplów. W 1907 r. rozpoczął studia na Wydziałach Filozofii i Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, a w 1913 r. uzyskał tytuł doktora historii UJ. W czasie studiów udzielał się w organizacjach niepodległościowych, a w latach 1914 – 1916 służył w Legionach Polskich. W 1920 r. jako ochotnik brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Karierę zawodową zaczynał od posady nauczyciela w warszawskich szkołach, by w latach 30. awansować m.in. na naczelnika wydziału w Ministerstwie Oświaty czy kuratora Lwowskiego Okręgu Szkolnego. W czasie II wojny światowej pracował w centrali „Społem”, a jednocześnie był wykładowcą na tajnych kompletach. W 1940 r. został kierownikiem Komisji Oświecenia Publicznego, w marcu 1944 r. objął kierownictwo Komisji Oświaty i Kultury na m. Warszawę. Podczas okupacji pełnił również funkcję przewodniczącego ZHP (1942-1945). Po wojnie pracował m.in. jako kustosz Archiwum w Gdańsku, gdzie zajmował się rewindykacją archiwaliów gdańskich i elbląskich. Zmarł 5 sierpnia 1967 r.
październik 1914		W. Weychert – Szymanowska z Krakowa założyła, wspomagającą początkowo ideę Legionów, Ligę Kobiet Pogotowia Wojennego.
październik 1914		Werbunkiem do Legionów Polskich z ramienia Komisariatu Polskiej Organizacji Narodowej (PON) kierował Włodzimierz Wiskowski przy współpracy dr Mieczysława Skrudlika i Andrzeja Kulwiecia.
październik 1939		Sojczyński tworzy Rejon Rzejowice SZP – ZWZ i dowodzi nim do 1942 roku. W tym samym roku obejmuje funkcję zastępcy komendanta Obwodu Radomsko AK, którą pełni do sierpnia 1943 roku.