REGION: – MUZEUM REGIONALNE W RADOMSKU

1 maja 1923		Zarejestrowano statut Towarzystwa Śpiewaczego im. Stanisława Moniuszki w Radomsku. Podstawą jego powstania był założony przez ks. Aurelego Chwiłowicza chór, który działał przy kościele franciszkańskim. Od 1936 r. siedziba Towarzystwa znajdowała się w domu przyklasztornym przy ul. Kościuszki. Początkowo prowadzono sekcję śpiewaczą (chór), muzyczną i teatralną. W późniejszych latach doszła sekcja sportowa, a w tym tenisowa po przejęciu przez Moniuszkowców kortu do gry. Tuż przed samą wojną Towarzystwo liczyło 247 członków (chór składał się z ok. 60 osób). Organizowano koncerty, przedstawiania teatralne, poranki muzyczne. Chór Moniuszkowców uczestniczył w koncercie ku czci Fryderyka Chopina, który odbył się 7 września 1924 r. w sali „Kinemy”. Dochód z koncertu przeznaczono na rzecz budowy pomnika Chopina w Warszawie. W 1938 r. odbył się uroczysty koncert z okazji 15-lecia istnienia Moniuszkowców. Działalności nie zahamował nawet wybuch II wojny światowej. 17 września 1943 r. połączone chóry „Lutni” i Moniuszkowców dały koncert w okupowanym przez hitlerowców Radomsku. Chór istnieje do dnia dzisiejszego.
3 maja 1915		Odbyły się w Radomsku uroczyste obchody uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Przed kościołem parafialnym kapelan Legionów Polskich ks. dr Gilewicz odprawił mszę polową. Oprócz mieszkańców w nabożeństwie wziął udział batalion uzupełniający Legionów Polskich. Następnie zgromadzeni udali się w pochodzie do kościoła OO. Franciszkanów, gdzie nastąpiło uroczyste poświęcenie tablicy ku czci Tadeusza Kościuszki. Nie był to koniec obchodów, gdyż wieczorem radomszczanie mogli wysłuchać koncertu chóru legionowego oraz miejscowego kwartetu smyczkowego. Warto wiedzieć, iż tuż po zajęciu przez państwa centralne Królestwa Polskiego, w Radomszczańskiem rozpoczęto werbunek do Legionów Polskich. Mimo iż siedzibą Departamentu Wojskowego był Piotrków Trybunalski, to wiele jego agend początkowo znajdowało się w Radomsku. Przez dłuższy czas stacjonował w mieście batalion uzupełniający. Przeszkolenie wojskowe odbył tutaj m.in. literata Władysław Orkan i Władysław Broniewski.
3 maja 1925		Radomszczanie obchodzili po raz siódmy święto Konstytucji 3 Maja w odrodzonej ojczyźnie. Warto przypomnieć, jak w przedwojennej Polsce przebiegała ta ważna uroczystość. W niedzielny poranek odegrano hejnał z wieży ratusza miejskiego, która została przyozdobiona lampionami i przybrana zielenią. O godzinie 10.00 na placu rynkowym zaczęły się zbierać delegacje takich organizacji jak Związku Strzeleckiego, Przysposobienia Wojskowego, Harcerstwa Polskiego czy Straży Ogniowej. W kościele parafialnym odbyło się uroczyste nabożeństwo. Przy filarach wejściowych do świątyni ustawiono ołtarz polowy, a kazanie w patriotycznym tonie wygłosił proboszcz parafii ks. Marian Jankowski. Następnie ulicami miasta przemaszerowała defilada złożona z oddziałów wspomnianych organizacji w pełnym rynsztunku. Po południu odbył się urozmaicony atrakcjami festyn ludowy w parku „Sport Wodny” (dziś „Świętojański”), a wieczorem zaś zabawa taneczna w salach magistranckich miasta. Nad przygotowaniem i przebiegiem obchodów czuwał specjalnie do tego powołany komitet na czele ze starostą Stanisławem Harmatą.
4 maja 1863		Urodził się w Gruszczycach k. Sieradza Edmund Osterloff, prekursor i współtwórca fotografii artystycznej w Polsce (patrz 23 czerwca 1938 r.).
5 maja 1895		W Carskim Siole car Mikołaj II zatwierdził statut akcyjnej mebli wiedeńskich „Jakuba i Józefa Kohnów”.
7–8 maja 1946		Siedemnastu aresztowanych żołnierzy, uczestników ataku na Radomsko postawionych zostaje przed sądem doraźnym i skazanych na: dwunastu na śmierć, a pozostali na wielokrotne więzienie. Skazani na śmierć zostają w bestialski sposób zamordowani, a następnie wywiezieni i wrzuceni do niemieckiego bunkra – studni nad Pilicą.
12 maja 1935		Zmarł w pałacu Belwederskim marszałek Józef Piłsudski. Ta smutna wiadomość dotarła do Radomska jeszcze tej samej nocy. Następnego dnia odbyło się w starostwie posiedzenie, na którym zaplanowano uczczenie byłego Naczelnika Państwa, a zarazem honorowego obywatela Radomska. Miasto przybrało smutny wygląd, m.in. na budynkach zawisły żałobne flagi. Pracownicy policji, urzędnicy, członkowie organizacji społecznych nałożyli na rękawy czarne opaski. Wszystkie imprezy łącznie z seansami kinowymi zostały odwołane. Następnego dnia na nadzwyczajnym posiedzeniu zebrała się rada miasta, by oddać hołd zmarłemu. 16 maja w kościele św. Lamberta odbyło się uroczyste nabożeństwo za duszę marszałka, w którym udział wzięły delegacje i poczty sztandarowe organizacji, stowarzyszeń, a także liczni mieszkańcy. Dzień później na placu 3 Maja starosta Łabudzki wygłosił orędzie Prezydenta RP do narodu, a inny z mówców opowiedział o zasługach Józefa Piłsudskiego dla ojczyzny. Delegatom na uroczystości pogrzebowe wręczono urnę z ziemią z miejsc bitewnych w regionie.
22 maja 1838		Urodził się w Krzepicach pod Częstochową Feliks Fabiani. Pochodził z niezamożnej rodziny nauczycielskiej, jego ojciec prowadził szkołę elementarną. W wieku 18 lat Fabiani został przyjęty do Instytutu Nauczycieli Elementarnych w Radzyminie, gdzie kształcił się na pedagoga. W 1857 r. wysłano go do Radomska, by w szkole elementarnej odsłużył pobieranie nauki na koszt państwa. W 1862 r. ożenił się w Filipiną z Dembskich. W tym samym czasie założył w Radomsku „Pensję Prywatną Męską” składającą się z trzech klas. Szkoła miała przygotowywać uczniów do nauki w placówkach rządowych. Fabiani dał się poznać jako znakomity wychowawca, społecznik czuły na potrzeby najbiedniejszych. W przeciągu swojego życia zawodowego wykształcił przedstawicieli kilku pokoleń polskich. Część z jego podopiecznych była zwalniana z opłat za naukę, a ci najbiedniejsi otrzymywali bezpłatnie podręczniki. Feliks Fabiani zmarł 11 marca 1904 r. Na pamiątkę jego osoby wdzięczni uczniowie ufundowali płytę w kościele parafialnym, a u władz miasta wyjednali zgodę na nazwanie ulicy, gdzie mieściła się szkoła, jego imieniem.
23 maja 1925		W godzinach wieczornych Radomsko nawiedziła gwałtowna burza. Groźna ulewa obfitująca w grzmoty i pioruny była powodem dwóch poważnych pożarów. Od uderzenia pioruna zapaliły się zabudowania gospodarcze Bilińskiego na Folwarkach. W tym samym czasie na Bartodziejach zapalił się budynek, w którym mieścił się sklep Stowarzyszenia „Zorza”. Straż pożarna wysłała dwie ekipy, które poradziły sobie z ogniem w ciągu godziny. Błyskawiczne działanie strażaków znacznie ograniczyło szkody, zniszczeniu uległy wyłącznie dachy budynków. Podczas pożaru na Folwarkach silnie poparzony został gospodarz Biliński i jego służący. Nie był to koniec zdarzeń spowodowanych wyładowaniami elektrycznymi, gdyż pioruny uderzały również w inne punkty w mieście. Ucierpiał budynek należący do fabryki mebli „Ksawery Wünsche i Spółka”. Tylko dzięki szybkiej reakcji pracowników udało się ugasić tlące przewody i uniknąć pożaru w magazynach z gotowymi krzesłami. Piorun uderzył również w płot jednej z posesji i uszkodził kilka pobliskich drzew akacjowych.
23 maja 2010		W Miejskim Domu Kultury odbył się uroczysty koncert z okazji jubileuszu 40-lecia Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego w Radomsku.
25 maja 1863		Rozegrała się bitwa pod Koniecpolem. W drugiej połowie maja na terenie ziemi koniecpolskiej pojawił się oddział Józefa Oxińskiego w sile 350 – 400 powstańców. Celem wyprawy było nawiązanie współpracy z oddziałem Konrada Błaszczyńskiego-Bończy, który operował w północnej części woj. krakowskiego. W związku z wymarszem wojska rosyjskiego z Miechowa, Oxiński zaproponował wspólna akcję osaczenia i rozbicia nieprzyjaciela w Koniecpolu. 25 maja powstańcy zajęli pozycje pod miastem na drodze wiodącej do Chrząstkowa. Zrezygnowano z walk w mieście z uwagi na jego możliwe zniszczenie. Przybyłe wojsko rosyjskie uderzyło na powstańców w sile trzech kompani piechoty, szwadronu dragonów i pół sotni kozaków. Rezerwowa kompania strzelców uciekła w popłochu, wobec czego honoru powstańców bronili kosynierzy. Przez jakiś czas trwała zażarta walka z moskalami. Oxiński nie doczekał się pomocy oddziału Bończy, wobec czego zarządził odwrót. Podczas bitwy poległo 18 partyzantów, 30 zaś zostało rannych.
25 maja 1918		Niedaleko Osjakowa urodził się Janusz Różewicz, najstarszy z braci. Dwa lata później rodzina Różewiczów osiedliła się w Radomsku, gdzie Janusz pobierał nauki w Gimnazjum im . Feliksa Fabianiego. Od wczesnych lat wykazywał zamiłowanie do literatury, a zwłaszcza poezji. Jego twórczość literacka została brutalnie przerwana przez II wojnę światową. Podczas okupacji Janusz wstąpił w szeregi Armii Krajowej. W 1943 r. wysłano go do Piotrkowa Trybunalskiego i powierzono prowadzenie wydziału II okręgu piotrkowskiego AK (wywiad i kontrwywiad). W 1944 r. łódzkie Gestapo zdobyło informacje na temat struktur wywiadu, a czego efektem była fala aresztowań. Janusz Różewicz został aresztowany 9 czerwca 1944 r. i przewieziony do Łodzi. Tam poddano go śledztwu, a następnie skazano na karę śmierci za wrogą działalność przeciw III Rzeszy. Janusz Różewicz został zamordowany 7 listopada 1944 r. w Łodzi na cmentarzu na Dołach.
27 maja 1858		Podpisano kontrakt na budowę miejskiego ratusza z przedsiębiorcą z Warszawy Mojżeszem Feinkindem.
27 maja 1943		Armia Krajowa przeprowadziła udaną akcję zamachową na dowódcę Gestapo w Radomsku Willego Bergera, a także jego zastępcę Johana Wagnera. Wyrok śmierci wydany na szefów zbrodniczej organizacji był podyktowany wzmagającym się terrorem wobec ludności cywilnej. Szczególnie chodziło o publiczną egzekucję 11 osób we wsi Dmenin z lipca 1942 r. Wśród straconych znalazł się dwunastoletni chłopiec. Po tym zdarzeniu partyzanci postanowili odpowiedzieć. Szef Kierownictwa Dywersji Obwodu Radomsko AK Stanisław Sojczyński wyznaczył do przeprowadzenia zadania Bronisława Skoczyńskiego ps. „Robotnik” oraz Zygmunta Czerwińskiego ps. „Staw”. W dzień akcji odbywał się w Radomsku targ, więc na ulicach panował wzmożony ruch. Wille gestapowców znajdowały się przy ówczesnej ulicy Strzałkowskiej (Wyszyńskiego) i tam też zaczaili się partyzanci. Pomimo prywatnej eskorty Berger, a także jego zastępca, nie wyszli z zasadzki żywi. Dziś jedna z ulic Radomska nosi imię Skoczyńskiego.
29 maja 1862		Feliks Fabiani otrzymał upoważnienia do prowadzenia w Radomsku dwuklasowej prywatnej męskiej szkoły, rozbudowanej potem do pięcioklasowej.
maj 1863		W maju wzdłuż kolei warszawsko – wiedeńskiej pomiędzy Radomskiem a Częstochową działalność powstańczą prowadziły oddziały J. Oxińskiego i A. Lűtticha.