|
2 sierpnia 1634
|
|
Przywilej wydany przez Władysława IV w którym cech krawiecki w Radomsku zatwierdzono.
|
|
29 sierpnia 1863
|
|
rozegrała się bitwa pod Kruszyną, jedna z ważniejszych w czasie powstania styczniowego. W czerwcu Rząd Narodowy mianował gen. Edmunda Taczanowskiego naczelnikiem wojennym m.in. woj. kaliskiego. W niedługim czasie zgromadził on pod swoimi rozkazami brygadę złożoną z ponad 800 dobrze uzbrojonych ułanów. 27 sierpnia sotnia kozaków natknęła się na wojsko Taczanowskiego i została przez nie zupełnie zniszczona. Zaalarmowało to bardzo silne jednostki rosyjskie stacjonujące w Łodzi. W takiej sytuacji Taczanowski zarządził odwrót w obawie przed możliwą obławą. 28 sierpnia dotarł do Kruszyny, gdzie zatrzymał się wraz ze sztabem. W okolicy pojawił się oddział Kozaków, który Taczanowski postanowił zaatakować. Niestety podczas potyczki nadciągnęły posiłki rosyjskie. Rozgorzały walki, które trwały całą noc. Nad ranem na plac boju dotarło wojsko płk Klodta, które przesądziło o klęsce Polaków. Powstańcy poszli w rozsypkę i grupami przedzierali się w bezpieczne rejony. Sam Taczanowski przekroczył granicę pruską i udał się na emigrację.
|
|
9 sierpnia 1890
|
|
zmarł w Warszawie Romuald Hube, polski historyk i prawnik, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Petersburskiego. Urodził się 7 lutego 1803 r. w Warszawie jako syn Michała, urzędnika sądowego. Hube studiował w Krakowie, Warszawie i Berlinie. W latach 1826 – 1831 był profesorem prawa karnego na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1843 do 1845 r. pełnił urząd profesora Uniwersytetu Petersburskiego. Wykładał dla studentów z Królestwa Polskiego prawo polskie, kanoniczne, karne i administracyjne. W latach późniejszych był członkiem Rady Stanu Królestwa Polskiego. Opracował kodeks karny i procedurę dla Królestwa Polskiego. Napisał szereg prac z wielu dziedzin prawa. Romuald Hube jest postacią związaną z naszym regionem. W 1867 r. nabył on majątek Stobiecko Szlacheckie i do 1880 r. pozostawał jego właścicielem. W 1876 roku opublikował monografię pt. „Kościół Parafialny Stary i Nowy w Radomsku”, która jest po dzisiejszy dzień skarbnicą wiedzy o kościele „farnym” ( niem. Pfarre – parafia).
|
|
1 sierpnia 1899
|
|
Piotr Chanove zwrócił się do naczelnika Noworadomska z prośbą o pozwolenie na budowę fabryki dla przerobu żelaza i stali. Rok wcześniej z inicjatywy akcjonariuszy Huty Bankowej w Dąbrowie Górniczej powstało w Radomsku Towarzystwo Metalurgiczne. O lokalizacji fabryki zwanej potocznie „Metalurgią” zadecydowało bliskość linii kolejowej oraz niskie koszty siły roboczej. Budowę zakładu zakończono w 1902 r., w tym też czasie rozpoczęła się jego częściowa eksploatacja. Wraz z rozbudową o kolejne wydziały rozszerzano także asortyment produkcji, który obejmował m.in. gwoździe, drut, śruby, szpadle, łopaty oraz widły. Na początku XX w. Radomsko stało się znaczącym ośrodkiem przemysłu metalowego. Przed I wojną światową fabryka zatrudniała około 1 tys. robotników. Przykładowo w latach prosperity 1927-1928 wytwarzała rocznie ok. 20 tys. ton różnych wyrobów. W pierwszych dniach września 1939 r. „Metalurgia” została dotkliwie zbombardowana przez Luftwaffe, a po zajęciu miasta przez hitlerowców przeszła w niemiecki zarząd. Po wojnie fabryka została znacjonalizowana, po 1993 r. uległa zaś prywatyzacji.
|
|
23 sierpnia 1902
|
|
zmarł w Strzałkowie w wieku 59 lat światowej sławy malarz Henryk Siemiradzki (zob. 24 października 1843 r.)
|
|
12 sierpnia 1915
|
|
w obecności Naczelnej Komendantki Skautek Okręgu Piotrkowskiego Eugenii Sikorskiej powołany został w Radomsku Oddział Żeński Skauta, do którego przyjmowano dziewczynki od lat ośmiu. Komendantką została wybrana przewodnicząca Ligi Kobiet Janina Hajdukiewiczówna.
|
|
6 sierpnia 1916
|
|
miały miejsce w Radomsku obchody 2 rocznicy wkroczenia Strzelców do Królestwa Polskiego.
|
|
19 sierpnia 1923
|
|
odbyły się uroczystości koronacyjne Matki Boskiej Gidelskiej. Już od wczesnych godzin porannych ściągały do Gidel tłumy ludzi, w literaturze jest mowa o nawet 300 tys. wiernych. Koronacja nastąpiła na „Złotej Górce” przy drodze do Niesulowa, gdzie na specjalnie przygotowanym ołtarzu biskup diecezji kalisko-kujawskiej Stanisław Zdzitowiecki dopełnił ceremonii. Odczytano również bullę, w której to papież przychylał się do uznania cudowności figury Matki Boskiej i zezwalał ukoronować ją złotą koroną. Biskup pobłogosławił także zgromadzone rzesze ludzi. W czasie uroczystości wartę honorową pełniły okoliczne zastępy straży pożarnej pod dowództwem Michała Świderskiego, komendanta z Radomska. Legenda głosi, iż cudowną figurkę znalazł w 1516 r. chłop Jan Czeczek podczas prac polowych. Ostatecznie trafiła ona do konsekrowanej w 1656 r. dominikańskiej bazyliki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gidlach, gdzie do dzisiejszego dnia przyciąga rocznie setki pielgrzymów. Aby upamiętnić koronację na tzw. „Złotej Górce”, zbudowano tam małą kapliczkę z kopią figurki Matki Boskiej Gidelskiej.
|
|
19 sierpnia 1941
|
|
a następnie 20 września Związek Odwetu ZWZ przeprowadził udane akcje sabotażowe podpalając fabrykę mebli giętych „Thonet-Mundus” w Radomsku. W wyniku podłożenia kilku bomb zapalających znaczna część zabudowań fabrycznych spłonęła doszczętnie, w tym hale używane do produkcji wozów i sprzętu dla niemieckiego wojska. Sabotaż pociągnął za sobą reperkusje. W kwietniu 1942 r. częstochowskie gestapo natrafiło na ślad konspiratorów. Zatrzymano 9 osób biorących udział we wspomnianych akcjach. Podczas rewizji znaleziono bomby oraz zapalniki, a także inne przedmioty obciążające zatrzymanych. Organizatorzy dywersji Kwaśniewski Tadeusz oraz Szneliński Wacław zostali zastrzeleni w Częstochowie rzekomo podczas próby ucieczki. Aptekarz Ignacy Rudzki, u którego znaleziono 10 kg chloranu potasu, został wywieziony do obozu koncentracyjnego. Aresztowania spowodował agent gestapo, przedwojenny oficer WP. W październiku 1942 r. okupanci urządzili akcję represyjną, aresztowano w sumie kilkadziesiąt osób, głównie pracowników fabryki „Thonet-Mundus”.
|
|
3 sierpnia 1943
|
|
hitlerowcy dokonali pacyfikacji Rzejowic, jednego z silniejszych ośrodków partyzanckich na terenie ziemi radomszczańskiej. Stało się to prawdopodobnie na skutek donosu jednej z mieszkanek wsi, która zawiadomiła żandarmerię o działalności tajnej organizacji w tym rejonie. Około godzin 4.00 rano hitlerowcy otoczyli szczelnie zabudowania i rozpoczęli przeszukiwanie domostw. W czasie wykonywania tych czynności żandarmi zastrzelili 3 partyzantów i spalili kilka zagród. Aresztowano ok. 50 osób w większości związanych z konspiracją i przewieziono ich do aresztu miejskiego w Radomsku. Szef podobwodu Rzejowice Stanisław Sojczyński zdołał wymknąć się z obławy. Natychmiast podjęto decyzję o odbiciu zakładników z uwagi na możliwość ich rozstrzelania.
|
|
7/8 sierpnia 1943
|
|
oddział dowodzony przez por. Stanisława Sojczyńskiego ps. „Zbigniew” wkroczył zbrojnie do Radomska. Celem ataku był areszt miejski, w którym więziono m.in. żołnierzy podziemia zbrojnego. Operacja była związana z wydarzeniami, jakie rozegrały się 3 sierpnia we wsi Rzejowice (patrz. wyżej). W sierpniową noc oddział w sile 86 partyzantów opanował radomszczańskie ulice, ostrzelał punkty niemieckiego oporu, a także dokonał udanego ataku na areszt miejski. Bez strat własnych uwolniono 57 osób i wycofano się w ładzie z miasta. Atak sprawił, iż Niemcy coraz częściej zaczęli określać Radomsko mianem „bandyckiego miasta” (BanditenStadt).
|
|
23 sierpnia 2014
|
|
zmarł w Radomsku Karol Walaszczyk, artysta-fotograf, członek Towarzystwa Fotograficznego im. Edmunda Osterloffa, badacz dziejów regionu radomszczańskiego.
|
