Z DZIEJÓW MIASTA RADOMSKA

Na ekspozycji  umieszczono fotokopie aktu lokacji, najstarszych przywilejów i umów  cechowych oraz najstarszej XIV-wiecznej pieczęci Radomska. W gablocie natomiast prezentowany jest dokument pergaminowy z wielką pieczęcią koronną Władysława IV potwierdzający nadania dla cechu szewców w Radomsku oraz  umowy cechu szewców z kościołem (1456r., 1494r.)

Średniowiecze to okres rozwoju gospodarczego naszego miasta. W 1382 i 1384 roku w Radomsku odbyły się zjazdy możnowładztwa polskiego na których decydowano o wyborze dynastii  rządzącej.

Wiadomo, że w owym czasie miasto nasze  posiadało murowany ratusz, kościół i szkołę.  Nazywane było miastem handlowym, leżało bowiem na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych. Tędy przebiegała droga międzynarodowa ze Śląska na Ruś Kijowską i łączyła się z drogą zwaną królewską (via regia) albo krakowską (szlak solny) prowadzącą z Krakowa do Warszawy. W XVII w. Radomsko, podobnie jak wiele innych miast, Radomsko podupadło.

Społeczeństwo Radomska i okolicznych terenów posiada bogatą tradycję walk narodowowyzwoleńczych. Radomszczanie uczestniczyli w powstaniu listopadowym ( 1830-1831) i styczniowym (1863-1864). Eksponaty, prezentowane na wystawie, związane z tymi wydarzeniami nie są zbyt liczne, m.in. szabla, tasak bojowy, muszkiet, modlitewnik, fotografie dowódców powstańczych – Teodora Cieszkowskiego i Józefa Oksińskiego. Bardzo cenna jest zawieszka patriotyczna z okresu żałoby narodowej i list zesłańca Bolesława Grodzickiego do rodziny.

W 1848 roku oddano do użytku kolej warszawsko – wiedeńską. Radomsko wykorzystało szansę dogodnego położenia przy trasie ze Śląska do Warszawy. Zaczęły powstawać nowe, duże zakłady przemysłowe. W 1879 roku przybyli do Radomska przemysłowcy francuscy i po wykupieniu fabryki ceraty od Szai Ruziewicza założyli Anonimowe Towarzystwo Metalurgiczne Przemysłu w Rosji w Noworadomsku.

W latach 70 – tych XIX wieku, wiedeńczycy, synowie Michała Thoneta, przebudowali stary młyn na fabrykę mebli. Uruchomienie zakładu Thonetów przeobraziło Radomsko w ośrodek przemysłu meblarskiego. Na wystawie prezentowane są zdjęcia przedstawiające fabryki Thonetów i Metalurgię oraz widoki miasta z I poł. XX wieku. Podziwiać też można XIX – wieczne zdobycze techniki : projektor filmowy przywieziony do miasta w 1900 roku, przenośny stereoskop, latarnię magiczną –  aparat do wyświetlania przeźroczy.

Początki szkolnictwa w Radomsku związane są z postacią Feliksa Fabianiego, który w 1863 roku założył trzyklasową szkołę średnią, istniejącą do 1904. Natomiast w 1921 roku powstało w Radomsku społeczne gimnazjum im. Feliksa Fabianiego. Na wystawie zobaczyć można fotografię  Fabianiego z początku XX wieku oraz album ofiarowany przez uczniów z okazji 25 rocznicy pracy. W gablotach prezentowane są oryginalne archiwalia i muzealia z przełomu XIX i XX wieku, związane z oświatą w Radomsku, a także kopie zdjęć i  dokumentów.

W II poł. XIX wieku na ziemiach polskich nastąpił okres tworzenia się organizacji społecznych. Wraz z rozwojem przemysłu i rozbudową miasta konieczne stało się powołanie organizacji do walki z pożarami. 23 X 1881 roku utworzono Ochotniczą Straż Ogniową, która oprócz pełniania swych podstawowych zadań położyła ogromne zasługi dla kultury. Pod jej patronatem działalność rozwinął teatr amatorski. Fotokopie przedstawiają założycieli Straży Ogniowej, afisze i programy przedstawień, w gablotach natomiast można zobaczyć odznaczenia strażackie, pochodnię, kaski strażackie i topór używane niegdyś przez druhów.

W owym czasie powstało również Towarzystwo Cyklistów propagujące tenis i kolarstwo; działalność sportową w Radomsku prezenyuje bogaty zbiór zdjęć i pocztówek.

Rozwój Radomska zahamował wybuch I wojny światowej. Miasto znalazło się pod okupacją austriacką. W mieście powstał Komisariat Polskiej Organizacji Narodowej, który  zajmował się werbunkiem do Legionów Polskich (zachowały się fotografie przedstawiające wjazd legionistów do miasta).  W wyniku działań wojennych zniszczeniu uległo wiele urządzeń miejskich i fabrycznych oraz dworzec kolejowy, którego ruiny zobaczyć można na zdjęciach. Wśród muzealiów z tego okresu są m.in. bagnety, szable legionowe, manierka żołnierska.

2 czerwca 1915 r. z inicjatywy młodych legionistów: Józefa Kowalskiego, Wacława Miki i Wacława Boka. w Radomsku powstała pierwsza drużyna skautowa.
W 1918 roku miasto po 123 latach niewoli odzyskało niepodległość. Jedną z pierwszych decyzji Rady Miasta była uchwała przywracająca miastu jego historyczną nazwę: Radomsko.

Dwudziestolecie międzywojenne to okres rozwoju instytucji oświatowych, kulturalnych i sportowych. Powstało Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Koło Związku Oficerów Rezerwy, Towarzystwo Łowieckie, Liga Kobiet, Polski Czerwony Krzyż. Tradycje amatorskiego ruchu teatralnego kontynuował teatr “Kinema” oraz Towarzystwo Śpiewacze im. S. Moniuszki. W mieście drukowano kilka gazet, min. Gazetę Radomskowską, Niwę Czerwonokrzyską.

W okresie poprzedzającym wybuch II wojny światowej społeczeństwo Radomska wykazało ogromną ofiarność, składając zarówno datki pieniężne, jak i kosztowności na Fundusz Obrony Narodowej. Prezentowane na wystawie dokumenty świadczą o patriotyzmie i aktywności politycznej radomszczan, natomiast bogaty zbiór zdjęć ukazuje życie Radomszczan w dwudziestoleciu międzywojennym.